Plein 013 wil dat leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben naar school kunnen gaan in de eigen buurt. Om dit te realiseren startte Plein 013 samen met gemeenten het programma ‘In de buurt gebeurt het’. Samen met scholen werken ze aan het verbeteren van de basis- en extra ondersteuning (op sbo-niveau) op scholen in de buurt. Maarten Verberne is directeur van basisschool De Stappen in Tilburg Oud-Noord. “Onze ambitie is om zo inclusief mogelijk onderwijs te geven aan kinderen uit de wijk. Daarom ging dit schooljaar onze hybride voorziening van start.”

Dagmar van Harmelen werkt als leerkracht van de hybride voorziening en vertelt meer over de aanleiding voor deze voorziening. “We merkten dat we op onze school veel leerlingen hadden die achterliepen in hun cognitieve ontwikkeling. Dat heeft een wisselwerking op de sociaal-emotionele ontwikkeling van deze kinderen en op hun welbevinden. We hebben onszelf toen de vraag gesteld: kunnen wij deze leerlingen binnen onze school en gedeeltelijk in de eigen klas een onderwijsprogramma op maat bieden? In onze wijk hebben we namelijk geen speciaal basisonderwijs. Als deze leerlingen uiteindelijk een verwijzing naar speciaal basisonderwijs hadden gekregen, hadden ze naar een school buiten de wijk moeten gaan. Dat past niet bij de gedachte van ‘In de buurt gebeurt het’.”

Belang van goed samenwerken

Maarten vertelt dat ze in het voorstadium contact hebben gehad met Plein 013 en partners uit de stad. “Ik zie de coördinator Advies en Expertise van Plein 013 echt als ‘critical friend’. Zij denkt bijvoorbeeld met ons mee welke leerlingen in aanmerking komen en monitort de processen en voortgang. Verder hebben school voor speciaal basisonderwijs Noorderlicht en expertisecentrum de Kracht van Biezonderwijs ons goed geholpen met hun kennis en expertise. Ze hebben meegekeken hoe we de hybride voorziening organisatorisch en inhoudelijk het beste konden opzetten.”

Dagmar vult Maarten aan. “We hebben ook contact met GGz Breburg, waar de leerlingen uit deze groep de training Rots en Water hebben gevolgd. Een training waarin kinderen hun sociale vaardigheden vergroten en leren sterker te staan en eigen keuzes te maken. Zelf volg ik op dit moment de training executieve functies bij expertisecentrum de Kracht.”

Maarten en Dagmar vinden de samenwerking binnen het eigen team ook belangrijk om te benoemen. “We voelen dat we er samen verantwoordelijk voor zijn dat de kinderen uit de wijk in de eigen wijk passend onderwijs krijgen. We hebben een orthopedagoog in school die vanaf de voorbereidingen betrokken is bij de hybride voorziening. En we hebben onze intern begeleiders nauw betrokken bij de opzet en uitvoering van de hybride voorziening.”

Hoge verwachtingen

De hybride voorziening is er voor leerlingen van groep 4 tot en met groep 7. Maarten legt uit waarom ze bewust voor een hybride vorm hebben gekozen. “Vanuit onze visie vinden we het belangrijk dat leerlingen aansluiting blijven hebben met de eigen klas en leeftijdsgenoten. We hebben ervoor gekozen de hybride voorziening drie dagen in de week aan te bieden. Een enkele leerling komt naar de hybride voorziening voor alleen rekenen, anderen voor rekenen, spelling en lezen. Dat stemmen we echt af op de onderwijsbehoefte van de leerling. Dagmar is samen met de leerkracht van de eigen groep verantwoordelijk voor de ontwikkeling en het welbevinden van de leerlingen.”

Dagmar knikt instemmend. “We blijven hoge verwachtingen houden van deze leerlingen. Al deze leerlingen hebben een ondersteuningsperspectief. We werken aan de doelen uit het ondersteuningsperspectief, maar we proberen ook zoveel mogelijk te blijven aansluiten bij de leerdoelen van de klas. We zien dat de leerlingen beter in hun vel komen te zitten door in te steken op de cognitieve ontwikkeling.”

Maarten beaamt dit. “Hun zelfvertrouwen groeit en daardoor hebben ze meer ruimte om na te denken over hun taakaanpak. Ook het volgen van de training Rots en Water en het aan de slag gaan met de executieve functies helpt daarbij. Het uitgangspunt is dat leerlingen maximaal twee jaar naar de hybride voorziening komen. Het doel is dat de leerlingen zo zijn gegroeid, dat ze daarna in de eigen klas verder kunnen met het reguliere programma of met eigen lesstof. Als we zien dat deze onderwijsvorm toch niet kan voldoen aan de onderwijsbehoefte van de leerling, gaan wij in gesprek voor een passende plek in het speciaal (basis)onderwijs. Daarin moeten we ook eerlijk zijn, als het met de extra ondersteuning van de hybride voorziening niet lukt, moet die mogelijkheid er zijn.”

Maarten vertelt verder. “Recent is ook een groep gestart met leerlingen uit groep 1 en 2 die extra ondersteuning nodig hebben. Door hen preventief extra ondersteuning te bieden, verwachten we dat ze een goede start kunnen maken in groep 3. Of deze leerlingen later alsnog de hybride voorziening nodig hebben, kunnen we nu lastig zeggen. We hopen dat een aantal van deze leerlingen de hybride voorziening niet nodig gaat hebben.”

Blij met positieve resultaten

Maarten en Dagmar sluiten af met mooie woorden. “We zien dat onze aanpak werkt en zijn trots dat we dit kunnen bieden. Dat kinderen thuisnabij en in hun vertrouwde omgeving naar school kunnen blijven gaan. Sommige leerlingen laten zo’n mooie cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling zien. Ouders, kinderen en collega’s zijn blij met deze eerste, positieve resultaten.”

Speerpunt 1

Plein 013 streeft naar een passende plek voor alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Daarvoor is samenwerking van belang om een doorgaande lijn te realiseren vanaf de voor- en vroegschoolse educatie (kinderopvang, specialistische voorschoolse voorzieningen), het primair onderwijs (BaO, SBO en SO) en het voortgezet onderwijs. Leerlingen die ondersteuning nodig hebben, kunnen hierdoor zonder onderbrekingen naar school blijven gaan.

Plein 013 en de gemeenten zijn gestart met het programma ‘In de buurt gebeurt het’. Dit heeft als doel om passend onderwijs zoveel mogelijk bij leerlingen in de eigen buurt te regelen.

Tekst: Marleen Ceelen in opdracht van Zuiver C