Buiten schijnt de zon en dwarrelen de eerste herfstbladeren door de lucht. Binnen bouwen de leerlingen van Stimulab vol concentratie met Lego. Stap voor stap zetten ze een bouwset in elkaar. Dat dát soms niet meevalt, zie ik op het gezicht van een leerling. Gelukkig zijn leerkrachten Monique Baans en Ellen van Hest er om te helpen. “Vandaag staat doorzetten centraal. We hebben bewust gekozen voor een moeilijke set die ze in elkaar mogen zetten.”
Stimulab is een preventieve voorziening voor leerlingen om gedragsproblematiek te voorkomen. De voorziening is er voor leerlingen uit groep 4, 5, 6 en 7 van scholen in Berkel-Enschot en Udenhout. Monique vertelt hoe Stimulab zo’n twee jaar geleden ontstond. “Binnen Plein 013 bestond geen voorziening voor leerlingen die opvallen qua gedrag. Er was wel de wens voor zo’n voorziening. Ik deed op dat moment de masteropleiding Educational Needs. Binnen die studie kies je zelf een inhoudelijk deel. Ik koos de afstudeerrichting gedrag. Zo kwamen de wens van het samenwerkingsverband en mijn studie mooi samen. Ik heb met een collega onderzoek gedaan. We zijn bijvoorbeeld bij andere scholen met een soortgelijke voorziening gaan kijken. We hebben veel ideeën opgedaan en daar onze eigen draai aan gegeven. Zo ontstond Stimulab. We hebben eerst een pilot gedraaid en vorig schooljaar zijn we gestart met de eerste groep leerlingen. Dit schooljaar bestaat de groep uit 12 leerlingen.”
Externaliserend gedrag voorkomen
Ellen vertelt dat de eerste ervaringen positief zijn. “Iedereen ziet de meerwaarde en is enthousiast. Het doel van Stimulab is preventief. We werken met een hele brede doelgroep. We hebben leerlingen die het nodig hebben om succeservaringen op te doen, de schoolse setting lastig vinden of niet goed kunnen stilzitten, maar ook leerlingen met een lastige thuissituatie voor wie Stimulab een uitlaatklep is. Door hen te laten deelnemen aan deze voorziening willen we voorkomen dat deze leerlingen externaliserend gedrag gaan vertonen.”
Monique legt uit hoe Stimulab in de praktijk werkt. “Intern begeleiders melden leerlingen bij ons aan. Leerlingen komen in principe een half jaar één dagdeel in de week naar Stimulab. Als het nodig is, kunnen leerlingen ook een langere periode komen. We stemmen de periode af op de behoefte. Ellen en ik hebben twee keer per half jaar een gesprek met de eigen leerkracht, ouders en leerling. Een startgesprek waarin wij vertellen hoe we zijn begonnen en bespreken welke belangrijke dingen opvallen. Aan het eind hebben we een gesprek om de resultaten te bespreken. En uiteraard weten we elkaar tussentijds te vinden als dat nodig is.”
Elk schooljaar een thema centraal
Monique is positief over de manier van werken binnen Stimulab. “We werken elk schooljaar met een centraal thema. Vorig schooljaar was dat het thema ‘hout’. Dat thema kun je heel breed inzetten: werken met hout, hout uit de natuur, maar ook ‘waar houd jij van?’. We laten kinderen vooral dingen doen, zien en ervaren. Daarvoor werken we samen met bedrijven in de buurt. Bij het thema ‘hout’ hebben we bijvoorbeeld een boomkwekerij bezocht. Dit jaar is het thema ‘bouwen’. Vandaar dat we vandaag ook met Lego bouwen. En we willen graag op bezoek gaan bij een bouwproject hier in de buurt. Op die manier proberen we de buitenwereld naar binnen te halen.”
Ellen vertelt dat elke schooldag dat de leerlingen naar Stimulab komen een vaste indeling heeft. “We openen de dag altijd samen in de kring. We vertellen wat die dag centraal staat en laten een verhaal, toneelstuk of korte film zien. Na deze introductie gaan we met elkaar aan de slag. Vandaag gaat de les dus over doorzetten. We hebben vanochtend met elkaar besproken welke dingen belangrijk zijn bij doorzetten. Daarna zijn de leerlingen aan de slag gegaan met Lego. We sluiten de dag ook altijd af in de kring. We bespreken met elkaar hoe het is gegaan en de leerlingen geven aan wat ze leuk vonden aan de dag. Een kort verslag daarvan nemen ze mee terug naar de eigen school.”
Rust en ruimte ervaren
Monique en Ellen werken vol passie met de leerlingen van Stimulab. Ze zien hun werk als waardevol en zijn eensgezind over wat zij zélf kunnen bijdragen aan het succes van Stimulab. “We werken met z’n tweeën met een kleine groep leerlingen. Daardoor hebben we écht de rust en ruimte om met ze in gesprek te gaan. En juist die gesprekken zijn belangrijk. We spiegelen veel en geven leerlingen op die manier inzicht in hun handelen. We vertellen ze dat ze een keuze hebben om hun gedrag aan te passen. Daar zit de meerwaarde van Stimulab.”
Terwijl Monique en Ellen afsluiten met deze mooie woorden, valt mijn oog op de leerling die moeite had om de set van Lego in elkaar te zetten. Het is hem gelukt. Hij kijkt met een trotse blik naar wat hij heeft gebouwd. Deze leerling heeft vandaag met succes iets belangrijks geleerd: doorzetten!
Financiering
In schooljaar 2023-2024 werd Stimulab gefinancierd met NPO-gelden. In schooljaar 2024-2025 betalen scholen per leerling die deelneemt aan Stimulab een vast bedrag.
Speerpunt 1
Plein 013 streeft naar een passende plek voor alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Daarvoor is samenwerking van belang om een doorgaande lijn te realiseren vanaf de voor- en vroegschoolse educatie (kinderopvang, specialistische voorschoolse voorzieningen), het primair onderwijs (BaO, SBO en SO) en het voortgezet onderwijs. Leerlingen die ondersteuning nodig hebben, kunnen hierdoor zonder onderbrekingen naar school blijven gaan.
Plein 013 en de gemeenten zijn gestart met het programma ‘In de buurt gebeurt het’. Dit heeft als doel om passend onderwijs zoveel mogelijk bij leerlingen in de eigen buurt te regelen.